Leczenie Hazardu
Hazard jest tak niebezpieczny, ponieważ na początku zawsze wydaje się jedynie niewinną rozrywką. Wizyta w kasynie to doskonały sposób na nudę, gra w karty na pieniądze pozwala przeżyć dreszczy emocji, a kolejna zdrapka kosztuje niewiele. Od ryzyka związanego z grą można jednak się uzależnić. A skutki takiego uzależnienia bywają tragiczne – mogą spowodować spiralę długów, problemy z wierzycielami, utratę pracy, rozpad rodziny, a nawet doprowadzić do samobójstwa.
Sama gra jest zabawą, gdy gracz wyznaczy sobie kwotę, którą może przegrać i ściśle się jej trzyma. Gdy przegrywane sumy rosną, grający spędza na tej rozrywce coraz więcej czasu kosztem obowiązków i innych aktywności oraz nie jest w stanie przestać grać mimo świadomości, że taka sytuacja nie jest normą, hazard nabiera patologicznego charakteru.
Patologiczny hazard
O uzależnieniu może świadczyć:
- koncentracja na hazardzie (poszukiwanie nowych sposobów pozyskania gotówki na grę, opracowywanie strategii gry itp.)
- obstawianie coraz wyższych stawek i spędzanie coraz więcej czasu na grze
- powtarzanie wciąż tych samych prób skończenia z hazardem mimo, że za każdym kolejnym razem nie dają one pożądanych efektów
- rozdrażnienie podczas prób zakończenia swojej przygody z grami hazardowymi
- traktowanie gry jako sposobu na życiowe problemy
- gra w celu „odegrania się”
- okłamywanie bliskich, aby nie odkryli wysokości obstawianych stawek i częstotliwości gry
- zdobywanie pieniędzy na grę nielegalnymi sposobami (kradzieże, oszustwa, malwersacje)
- przedkładanie hazardu ponad obowiązki (zawodowe, rodzinne)
- pożyczanie pieniędzy na grę
5 lub więcej zachowań z powyższej listy pozwala zdiagnozować patologiczne uzależnienie od hazardu.
Co powoduje, że wpada się w nałóg?
Podłożem wpadania w nałóg hazardowy mogą być zaburzenia osobowości, których korzenie sięgają dzieciństwa. Od gier najczęściej uzależniają się osoby o osobowości narcystycznej, która mają nadmierne poczucie własnej wartości, nie potrafią realnie ocenić rzeczywistości i wpadają w nałóg, ponieważ żyją złudzeniami, że należy się im ogromna wygrana.
Hazardzista może odczuwać, że gra jest dla niego zgubna, ale chęć poczucia dreszczyku emocji jest silniejsza niż zdrowy rozsądek, nie może oprzeć się kupieniu kolejnego losu, obstawieniu meczu czy odwiedzeniu kasyna.
Fazy hazardu:
Wyróżnia się 4 fazy hazardu:
- faza zwycięstw – na tym etapie gracz uprawia hazard okazjonalnie, marzy o dużej wygranej, z czasem zaczyna odczuwać duże pobudzenie, coraz więcej czasu poświęca grze i podnosi stawki, drobna wygrana wywołuje u niego euforię
- faza strat – gracz obstawia coraz wyższe stawki, co powoduje duże straty, skupia się na zdobywaniu pieniędzy na grę, zaniedbuje bliskich i obowiązki zawodowe
- faza desperacji – hazardzista wpada w kłopoty finansowe, pojawia się u niego psychiczne wyczerpanie, poczucie winy z powodu ogromnych długów, ale nie jest w stanie przestać grać
- faza utraty nadziei – gracz może utracić rodzinę (rozwieść sie, zerwać kontakty z dorosłymi dziećmi), wpaść w spiralę długów bez wyjścia, popaść w myśli samobójcze
Leczenie hazardu:
Uzależnienie od hazardu często rozwija się bardzo powoli. Im wcześniej osoba mająca problem poszuka pomocy, tym skutki nałogowej gry na pieniądze będą mniej drastyczne. Faza czwarta (utrata nadziei) jest ostatnim dzwonkiem, aby zwrócić się o pomoc do specjalisty. Terapia jest skuteczna tylko wtedy, gdy osoba uzależniona przyzna przed samym sobą, że jest chora.
Pierwszym krokiem leczenia jest motywacja do zmian. Chory powinien poznać neurologiczne i psychologiczne podłoże swojego problemu. Następnie wspólnie ze specjalistą musi pracować nad zmianą myślenia. Bardzo ważna jest nauka relacji społecznych i sposobów radzenia sobie ze stresem bez uciekania się do dreszczyku emocji, który daje hazard.
Istotnym elementem terapii jest pomoc w ułożeniu planu spłaty długów.
W leczeniu patologicznego hazardu stosuje się takie same metody, jak w przypadku terapii innych uzależnień (alkoholizm, narkomania, lekomania).
Leczenie Lekomanii
Leczenie lekomanii
Lekomania jest poważnym nałogiem polegającym na uzależnieniu od leków oraz przyjmowaniu ich przez dłuższy czas w nadmiernej ilości. Jest równie niebezpieczna, co pozostałe uzależnienia (alkoholizm lub narkomania). Dotyczy wielu leków – zarówno tych na receptę, jak i powszechnie dostępnych. Medykamenty różnią się ze względu na właściwości uzależniające.
Lekomania często bywa jednak bagatelizowane ze względu na to, że leki uważane są za substancje pomocne, a ich przyjmowanie nie jest tak źle widziane jak branie narkotyków czy picie alkoholu. Nie zażywa się ich dla przyjemności czy wywołania stanu upojenia, ale w celu poprawy zdrowia. Nie zmienia to jednak faktu, że każda substancja zmieniająca nastrój może doprowadzić do uzależnienia.
Lekomania – przyczyny
Lekomania często rozwija się wtórnie do pierwotnych problemów chorego, takich jak zaburzenia psychiczne lub choroby somatyczne. Ponadto występuje częściej u osób samotnych lub cierpiących na hipochondrię. Warto podkreślić również wpływ łatwej dostępności leków oraz wszechobecności i sugestywności kampanii reklamowych poszczególnych koncernów farmaceutycznych.
Lekomania – objawy
Lekomania w znaczący sposób wpływa na funkcjonowanie fizyczne i psychiczne osoby uzależnionej. Choroba ta jest trudna do zdiagnozowania. Osoba uzależniona od leków bywa nieświadoma swojego problemu lub może mu zaprzeczać. Z kolei jego bliscy często nie dostrzegają problemu, ponieważ sądzą, że leki, które przyjmuje, zostały przepisane mu przez lekarza. Z tego względu warto znać i rozpoznawać objawy, mogące świadczyć o uzależnieniu swoim lub swoich bliskich:
- Silny przymus zażywania leku, zwłaszcza po ustąpieniu objawów choroby.
- Konieczność przyjmowania coraz większej ilości leku w celu uzyskania oczekiwanego efektu. Wzrost tolerancji na lek jest niebezpieczny, ponieważ przekraczanie zaleconych dawek i bagatelizowanie niepożądanych skutków ubocznych może prowadzić do utraty zdrowia lub życia.
- Zmiany nastroju i osobowości. Nieprzyjęcie leku wywołuje nieprzyjemne doznania wynikającego z jego braku, a optymalizacja samopoczucia następuje wyłącznie po zażyciu kolejnej dawki.
- Utrata kontroli nad przyjmowaniem leku oraz nadmierna koncentracja na jego zdobyciu. Działania służące zaspokojeniu potrzeb wynikających z uzależnienia prowadzą do zaniedbywania dotychczasowych zainteresowań lub obowiązków zawodowych i rodzinnych.
- Zwiększenie ilości wizyt u różnych lekarzy w celu zapewnienia sobie recept umożliwiających zdobycie leku.
- Nieudane próby ograniczenia lub odstawienia leku.
- Możliwość nawrotu nawet po długim okresie abstynencji.
Lekomania – skutki
Długotrwałe przyjmowanie leków może prowadzić do uzależnienia psychicznego i fizycznego, a osoba uzależniona może doświadczyć objawów zespołu abstynencyjnego. Odstawienie leku wywołuje złe samopoczucie, charakteryzujące się pogorszeniem nastroju, nerwowością, drażliwością, niepokojem, lękiem, drżeniem mięśni, dreszczami, zaburzeniami snu, bólami głowy, nudnościami, osłabieniem pamięci i koncentracji uwagi lub halucynacjami.
Leczenie lekomanii
Terapia powinna odbywać się ośrodku leczenia uzależnień i obejmować detoksykację oraz psychoterapię. Początek leczenia należy poprzedzić postawieniem właściwej diagnozy. Następnie przeprowadzić detoksykację (odtrucie organizmu), polegającą na stopniowym ograniczaniu dawki leku uzależniającego, aż do całkowitego wyeliminowania go z organizmu. Detoksykacja powinna odbywać się pod ścisłą kontrolą specjalisty. Po odtruciu organizmu chory rozpoczyna terapię odwykową (psychoterapię indywidualną i/lub grupową). psychoedukację) realizowaną stacjonarnie lub ambulatoryjnie.
Jak zapobiegać uzależnieniu od leków?
- Nie próbuj leczyć się „na własną rękę”. Niepokojące objawy dotyczące swojego zdrowia konsultuj z lekarzem.
- Podczas wizyty u lekarza powiedz mu o wszystkich lekach, które zażywasz.
- Stosuj się do zaleceń w kwestii dawkowania i sposobu przyjmowania danego leku. Nie zwiększaj samodzielnie dawki i nie przedłużaj kuracji bez konsultacji ze specjalistą.
- Poinformuj lekarza o skutkach ubocznych przyjmowanego leku oraz o uodpornieniu organizmu na jego działanie.
- Nie wierz wszechobecnym reklamom, w których leki przedstawiane są jako cudowny oraz bezpieczny środek likwidujący wszelkie problemy i udręki życia.
Leki zażywane zgodnie z zaleceniami skutecznie pomagają chorym. Jednak przyjmowane samodzielnie, w nadmiernych ilościach oraz przez zbyt długi okres mogą być niebezpieczne i prowadzić do uzależnienia.